Jos Nijhuis, de bestuursvoorzitter van Schiphol, heeft gesproken. Een goed interview in NRC Handelsblad is vooral een verdediging, onder meer van zijn mega-inkomen van ruim 900.000 euro en van zijn beleid, waarop vrijwel de volledige luchtvaartsector al enkele jaren zware kritiek heeft en vraagtekens bij worden geplaatst. Als het niet zo'n ernstige situatie zou betreffen, was het een interview om te lachen. Nu is het woord janken beter op zijn plaats.
Het inkomen van de Schiphol-topman is goedgekeurd door PvdA-minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem. De Nederlandse overheid is voor 69 procent aandeelhouder en met een jaartje werken bereikt Nijhuis de status van bijna miljonair, wat neer komt op het vijfvoudige van het salaris van de de minister:
"Mijn huidige salaris kan ik voor mezelf uitstekend verantwoorden. Ik kan goed in de spiegel kijken. Ik vind het geen exorbitante beloning." Als klap op de vuurpijl laat de Schiphol-topman ook weten: "Ik zou er alleen afstand van doen als het slecht zou gaan met Schiphol. Dat is niet het geval." En over die laatste bewering denkt de luchtvaartsector, vrijwel zonder uitzondering, totaal anders.
Schiphol wordt bedreigd door stagnerende groei en vliegbewegingen en zware concurrentie, onder andere vanuit het Midden-Oosten en ook Turkije. Onze nationale luchthaven heeft de eigen zaakjes trouwens niet op orde, investeert in plaats van in de "mainport" in Lelystad Airport, een onnodige luchthaven in de polder, waar eveneens de hele luchtvaartsector zich tegen heeft uitgesproken.
Uitbreidingsplannen van Schiphol zijn vertraagd, back-up systemen, zo bleek bij de laatste stroomstoring, zijn er onvoldoende en - los van wat gekunstelde etentjes - is van echte samenwerking met de andere spelers in de nationale luchtvaart nauwelijks sprake.
Ronduit gênant was recent het commentaar van de nieuwe Prorail-directeur - nog geen twee weken na diens aantreden - dat hij zijn vrouw per auto naar Schiphol laat reizen, omdat de trein te onzeker is als vervoermiddel. Hij beloofde als prioriteit dat direct te gaan veranderen. Over die herhaalde storingen en vertragingen van de Schiphol-treinen liet de luchthavenpresident zich jarenlang nimmer openlijk ongerust uit. Trouwens ook de KLM deed dat nauwelijks.
Zelfs een normaal en goed functionerend airconditioning systeem lijkt teveel van het goede. Passagiers ergeren zich okselklotsend aan de te hoge temperatuur. Zo leveren zelfs een paar graadjes hogere kapitalen op. Ook een manier om aan het rendement van Schiphol bij te dragen.
Het interview met Jos Nijhuis in de kwaliteitskrant bevatte trouwens weinig echt nieuws, maar het was wel verhelderend.
Nu politici in problemen hun familie van stal halen voor het oproepen van emoties, bleef ook Jos Nijhuis daarmee in het interview niet achter. Al eerder liet hij in een gesprek met Elsevier weten dat zijn moeder nog elke dag verbaasd is dat hij op zo’n hoge Schipholzetel verkeert. Daarover verbaast de luchtvaartsector zich ook.
Nu zei hij tegen de NRC Handelsblad-verslaggever in relatie tot zijn exorbitante salaris: "Ik weet niet of dit iets is voor de krant, maar ik noem het wel. Mijn moeder is 87, ze verblijft in een zorghotel maar leest nog alles. Met haar looprekje heeft ze die Telegraaf -het mega-inkomen op de voorpagina (A.B). - uit alle bakjes in het zorghotel gehaald. Ik vind het een grappig beeld. Met haar looprekje."
Politieke partijen en luchtvaartmaatschappijen toonden zich inmiddels verbaasd en bezorgd over het gesol rond Schiphol. De PVV wil dat premier Mark Rutte ingrijpt. Het CDA wil een discussie over de toekomst van Schiphol en luchtvaart in Nederland. Het lijkt op z'n minst verstandig dat ook de overige partijen in de luchtvaartsector dan tijdens een hoorzitting worden geraadpleegd. Als de hoofdrolspelers in de luchtvaart zich dan uitspreken, zoals nu binnenkamers gebeurt, kon dat wel eens een schokkende vertoning worden. Zeker tegen de achtergrond van de prestaties en de verdiensten van de hoofdrolspeler, de president-directeur van Schiphol.
Maar Jos Nijhuis dekt zich tot slot al een beetje in, is plots toch wat minder zeker dan hij wilde laten geloven. Hij zegt in het interview aan het slot: "Ik maak me wel zorgen over de concurrentie van luchthavens die staatssteun ontvangen. De vanzelfsprekendheid van de mainport Schiphol is daardoor in de toekomst niet meer vanzelfsprekend. We moeten alle zeilen bijzetten om onze mooie luchthaven vast te kunnen houden."
Laat dat nou precies zijn waar de rest van de luchtvaartsector al jarenlang de alarmbel luidt en bij de Schiphol-directie tot dusver geen gehoor heeft gevonden. Laat diezelfde luchthaventopman nou ook niet willen plaatsnemen om "weer te gaan zitten overleggen" aan een zogenaamde luchtvaart- of mainport-tafel bij VNO NCW, een task force van de luchtvaartsector om de mainport veilig te stellen.
Alles op een rij leidt dat maar tot één conclusie en die is dat de motor van onze nationale economie alleen bij een spoedig vertrek van Jos Nijhuis gebaat is. De politiek zou met een dergelijk besluit de luchtvaart en ons land een reusachtige dienst bewijzen.
Trouwens, ook met het onderbrengen van de portefeuille luchtvaart en de mainport Schiphol bij de minister van Economische Zaken, in plaats van bij een weinig vertrouwen wekkende staatssecretaris met ook milieu in haar portefeuille, zou Schiphol als economische motor - goed voor 30 miljard per jaar en 330.000 banen - in heel wat betere handen zijn.
Economische Zaken zou de Schiphol-topman, om te beginnen, kunnen helpen bij het zoeken naar de nooduitgang.
Arnold Burlage
[email protected]
