“De toekomst is niet meer wat-ie ooit geweest is” is niet alleen zo’n mooie, veelzeggende uitspraak. Hij gaat ook nog op voor de wereld van het zakenreizen. Wie twee jaar geleden in een kristallen bol had gekeken, had nooit kunnen zien wat we nu zien. De verschillen tussen de zakenreizigers in hun ruime business class zetels voorin en de vakantiereizigers in krappere stoelen achterin, zijn goeddeels verdwenen. Zakenreizigers zijn net vakantiereizigers geworden. De ‘cut-price jet-set’ worden ze al genoemd. Dure jongens voor een dubbeltje op de eerste rang.
Aan die omslag heeft de mogelijkheid van online boeken sterk bijgedragen. Immers, in een tijd van bezuinigingen bij bedrijven kan het reisbudget niet onbesproken blijven. Iemand móet niet meer voor de zaak op reis, hij of zij mág. Maar daarbij wordt dan wel verlangd dat de kosten binnen de perken blijven. En bij online boeken, komen die kosten precies in beeld. Zakenreizigers zoeken op het net naar de beste verbindingen tegen de laagste prijzen. Eigenlijk net zoals vakantiegangers zich vooraf, de kosten wikkend en wegend, over hun jaarlijkse reis buigen.
Zakenmensen die goedkoop willen reizen, kunnen zelf gaan zoeken op internet. Maar voordat de goedkoopste optie gevonden is, zijn ze al gauw een uurtje verder. En hoeveel kost een beetje zakenman per uur? Dan blijkt zo’n online zoektocht al gauw een ernstig geval van ‘penny wise, ‘pound foolish’. Reisbureaus met gevoel voor de markt spelen daarop in door aan te bieden om die zoektocht over te nemen. Tegen een schappelijk vast tarief uiteraard, zonder dat de teller door dreigt te lopen. Alle waar naar z’n geld.
Zo’n ‘fee’ moeten reisbureaus ook wel voor hun klanten hanteren. Want luchtvaartmaatschappijen hebben in de afgelopen twee jaar het systeem van commissies voor reisbureaus (als ze op hun airline boekten) overboord gezet. Daar is niets verkeerds mee, maar de vraag die achteraf gesteld moet worden, is wel: was die afschaffing van het commissiesysteem een verstandige ‘move’?
Want reisbureaus doen het nu pas goed voor hun zakenreizigers als ze een zo laag mogelijke prijs op een airline weten te boeken. Terwijl er met het commissiesysteem voor de reisbureaus vroeger gemiddeld een iets hogere ticketprijs voor de airline uit kon rollen. De inkomsten voor de luchtvaartmaatschappijen lopen derhalve ook hierdoor terug.
Die worden ook niet gecompenseerd door hogere business class tarieven op intercontinentale vluchten. Zakenreizigers willen voor de lange afstanden meer luxe. Maar ze willen alle extra’s zoals slaapstoelen, menukeuzes, live internet et cetera natuurlijk wél tegen een lagere prijs dan voorheen. Dus dat schiet niet echt op voor de airlines.
Wat echter op de kortere routes vooral veranderd is: de zakenreiziger heeft de smaak van het goedkope reizen te pakken gekregen! Nu de voorspellingen voor het aantal te maken zakenreizen rooskleuriger worden, zal het volume aan zakenreizen in 2004 wel omhoog gaan. Maar het is de vraag is of die groei (tegen lagere prijzen) voldoende zal zijn voor de rentabiliteit van gevestigde luchtvaartmaatschappijen. Als dat niet zo is, blijft de vraag natuurlijk ook of die airlines dat dan niet over zich zelf hebben afgeroepen.
John Jansen
CEO ATP, The Advanced Travel Partner
